کاربرد مدل تصمیم‌گیری چندمعیاره Electre_TRI در ارزیابی اثرات زیست‌محیطی طرحهای توسعه منابع آب، مطالعه موردی: سد و شبکه آبیاری-زهکشی اردبیل

تعیین اهمیت اثرات زیست‌محیطی، یکی از مهم‌ترین مسائل و دغدغه‌های موجود در فرایند ارزیابی اثرات زیست محیطی (EIA) طرحها و پروژه‌ها است که عمدتاً به ماهیت چند معیاره بودن آن بستگی دارد. اهمیت یک اثر زیست‌محیطی تنها مبتنی بر شدت آن اثر نیست و لازم است معیارهای دیگری نیز در تعریف اهمیت اثر لحاظ گردند. در این تحقیق برای نخستین بار در فرایند ارزیابی اثرات زیست‌محیطی (EIA) در ایران، از مدل Electre_TRI به‌عنوان یکی از معتبرترین تکنیک‌های طبقه‌بندی تصمیم‌گیری چند معیاره به‌منظور تعیین اهمیت اثرات زیست‌محیطی طرحهای توسعه منابع آب، استفاده شد. نتایج حاصل از کاربرد این مدل، با یکی از روشهای ارزیابی در کشور که در ارزیابی اثرات زیست‌‌محیطی سد و شبکه آبیاری- زهکشی اردبیل به‌کارگرفته شده است و همچنین با روش جمع وزنی به‌عنوان یکی از روشهای موجود ارزیابی اثرات زیست‌محیطی در تجربیات جهانی، مقایسه گردید. تعیین معیارهای برآورد اهمیت اثر، براساس بررسی مراجع ملی و بین‌المللی از دیگر فعالیتهای انجام یافته در این تحقیق بود. لازم به‌ذکر است که از جمله ورودی‌های مدل Electre_TRI ، علاوه بر ارزش کمّی معیارهای اثر زیست‌محیطی، وزن معیارها است. با توجه به عدم وجود متدولوژی مدون برای تعیین وزن معیارها در روشهای موجود ارزیابی اثرات زیست‌محیطی در ایران، در این تحقیق وزن معیارها بر اساس روش جمع وزنی، تعیین شد. تحقیق حاضر گامی در جهت معرفی روشهای جدید ارزیابی اثرات زیست‌محیطی در سطح جهانی و امکان کاربرد آن در فرایند EIA در ایران بود. این تحقیق می‌تواند راهگشای انجام تحقیقات بیشتر در خصوص متدولوژی‌های موجود ارزیابی اثرات زیست‌محیطی در سطح جهانی و ارتقاء روشهای موجود در کشور باشد.